Wady wzroku to jedne z popularniejszych problemów natury zdrowotnej, z którymi borykają się osoby w każdym wieku. Nieleczone mogą prowadzić do uszkodzenia narządu wzroku, a nawet to utraty zdolności widzenia. Jakie są najpopularniejsze wady wzroku i jak je rozpoznać?

Czym są wady wzroku i skąd się biorą?

Wady wzroku to różnego typu zaburzenia widzenia, które mogą być dziedziczne, bądź nabyte. Występują one u osób w niemal każdej grupie wiekowej – czasami diagnozowane są nawet u niemowlaków. W ostatnich latach można zaobserwować częstszą zapadalność na różnego rodzaju wady wzroku, co wynika między innymi z wydłużonego czasu przebywania przed ekranami urządzeń elektronicznych. Wady wzroku mogą też występować razem z innymi chorobami – bardzo często pojawiają się, gdy u pacjenta zdiagnozowano cukrzycę. Niemniej jednak nawet prowadzenie zdrowego stylu życia i wdrożenie działań profilaktycznych, mających na celu ochronę narządu wzroku, nie dają pewności, że wraz z wiekiem nie pojawią się u pacjenta wady wzroku. Najpopularniejsze z nich to:

• krótkowzroczność,
• dalekowzroczność,
• starowzroczność,
• daltonizm,
• zez,
• astygmatyzm.

Krótkowzroczność

Krótkowzroczność, zwana również miopią, to jedna z najczęściej występujących wad wzroku. Polega ona na nieodpowiednim skupieniu światła, które ogniskowane jest przed siatkówką. Powoduje to nieostre widzenie przedmiotów, które znajdują się w dalszej odległości od obserwatora. Krótkowzroczność większość pacjentów jest w stanie rozpoznać we własnym zakresie, gdyż objawia się ona tym, że dany przedmiot trzeba przybliżać ku sobie, aby wyraźnie go zobaczyć. Wada ta może być dziedziczna, lecz często pojawia się wraz z upływem lat. Leczenie krótkowzroczności sprowadza się najczęściej do stosowania odpowiednich szkieł korekcyjnych lub soczewek kontaktowych. Noszenie ich znacząco poprawia komfort życia pacjenta, pozwalając dostrzec nawet przedmioty znajdujące się z dala od niego.

Dalekowzroczność

Drugą najczęściej występującą w społeczeństwie wadą wzroku jest dalekowzroczność. W jej przypadku również mówimy o niewłaściwym załamywaniu światła, jednak tutaj obraz powstaje za siatkówką zamiast bezpośrednio na niej. Dalekowzroczność najczęściej jest dziedziczna, jednak u niektórych pacjentów pojawia się wraz z wiekiem. Diagnozowanie przypadłości jest stosunkowo łatwe, gdyż pacjent widzi wyraźnie jedynie przedmioty, znajdujące się w dalekiej odległości od niego. Chcąc zobaczyć dany obiekt dokładniej, musi oddalić go od siebie. Korygowanie tej wady polega na noszeniu okularów bądź soczewek kontaktowych o dioptrii dodatniej.

Starowzroczność

Starowzroczność (prezbiopia), jak sama nazwa wskazuje, pojawia się u pacjentów w dojrzałym wieku. Wraz z upływem lat każdy narząd, w tym również wzroku, ulega osłabieniu. Pierwsze objawy prezbiopii można zauważyć już między 40. a 50. rokiem życia, choć najczęściej pojawiają się one u pacjentów, którzy ukończyli 60. rok życia. Oko traci zdolność do akomodacji, czyli dostosowania widzenia przedmiotów z bliska oraz z daleka. Dlatego też osobom starszym coraz trudniej korzysta się z komputera czy telefonu komórkowego. Nie potrafią też skupić wzroku na czytanym tekście. Starowzroczność można korygować za pomocą specjalnie dobranych szkieł. Czasami nie jest konieczne noszenie okularów przez cały czas, a jedynie do czytania czy w momencie korzystania z telefonu lub komputera.

Zez

Nierówne ustawienie gałek ocznych nazywane jest potocznie zezem. W okulistyce wyróżnia się kilka rodzajów tej przypadłości, lecz wszystkie dają podobne objawy – powstający obraz jest niewyraźny, często nachodzi na siebie bądź występuje jeden pod drugim. Wywołuje to znaczący dyskomfort – pacjent może mrużyć oczy, przechylać głowę czy przybliżać bądź oddalać od siebie poszczególne obiekty, aby zobaczyć je wyraźniej. Zez można zdiagnozować nawet u niemowlaków – zarówno diagnozowania, jak i leczenia powinien podjąć się doświadczony okulista. Terapia zeza może sprowadzać się do noszenia odpowiednio dobranych okularów. Niemniej jednak czasami warto zdecydować się na zabieg, który obecnie przeprowadza się laserowo. Jest on stosunkowo bezpieczny i pozwala skorygować wadę.

Daltonizm

Daltonizm to wada wzroku, która polega na nieumiejętności odróżniania barw, zwłaszcza koloru zielonego i czerwonego. Przyczyny tej przypadłości należy dopatrywać w budowie chromosomu X. Ze względu na to, że mężczyźni posiadają tylko jeden taki chromosom, statystycznie są oni bardziej narażeni na wystąpienie daltonizmu. Szacuje się, że aż 8% mężczyzn to daltoniści. Jak do tej pory nie opracowano skutecznej metody terapeutycznej, jednak istnieją pewne środki, na przykład specjalne okulary, które pozwalają odróżniać podstawowe barwy.

Astygmatyzm

Występowanie astygmatyzmu wiąże się z nieregularnym kształtem rogówki. Wiązka światła skupia się na dwóch płaszczyznach zamiast w jednym punkcie. Skutkuje to powstawaniem rozmazanego bądź zamglonego obrazu, występującego zarówno z bliskich, jak i z dalszych odległości. Dodatkowe, charakterystyczne objawy, jakie zgłaszają pacjenci, to ból głowy, uczucie zmęczenia, nadmierna senność, problemy z czytaniem oraz skoncentrowaniem uwagi. Astygmatyzm bardzo często idzie w parze z jedną z wad: dalekowzrocznością bądź krótkowzrocznością. Może również pojawiać się u osób starszych. Istnieje możliwość skorygowania wady za pomocą odpowiednio dobranych szkieł okularowych bądź soczewek kontaktowych. Najczęściej w takim przypadku zaleca się noszenie szkieł torycznych bądź cylindrycznych.

Skutki nieleczenia wad wzroku

Wady wzroku należy leczyć poprzez dobór odpowiednich okularów bądź soczewek kontaktowych. Czasami warto też rozważyć przeprowadzenie zabiegów korekcyjnych, jednak ostateczną decyzję w tej materii zawsze podejmuje lekarz okulista w porozumieniu z pacjentem. Nieleczenie wad wzroku powoduje ich pogłębianie się, co znacząco wpływa na komfort życia pacjenta. Nieumiejętność dostrzeżenia obiektów może rzutować również na jego bezpieczeństwo, na przykład w kontekście prowadzenia pojazdów mechanicznych.

Zobacz inne porady ekspertów:

• Ortokorekcja – na czym polega i ile kosztuje?
• W jakim wieku najlepiej zrobić laserową korekcję wzroku?
• Kto kwalifikuje się do laserowej korekcji wzroku?
• Zapalenie spojówek – diagnostyka, objawy i metody leczenia
• Co to jest krótkowzroczność? Przyczyny, objawy i leczenie
• Ile kosztuje zabieg laserowej korekcji wzroku 2023?
• Laserowa korekcja wzroku – co to jest? Jak przebiega zabieg?
• Czy po laserowej korekcji wzroku wada wraca?
• Czy po laserowej korekcji wzroku można stracić wzrok?
• Starczowzroczność (prezbiopia) – czym jest prezbiopia?

Supramed Poleca:  Jak wygląda szyja przy chorej tarczycy?